အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ မေျပလည္ႏုိင္ေသးတဲ့ KIA ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ နဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြအၾကားမွာ အခုရက္ပိုင္း ေတြအတြင္း တုိက္ပြဲေတြဟာ ပိုၿပီး ျပင္းထန္လာေနၿပီး တိုးခ်ဲ႕ တပ္အင္အားအကူနဲ႔ KIA ဌာနခ်ဳပ္အနီးကို ထုိးစစ္ဆင္ႏႊဲေနတယ္လို႔ KIO ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတဲ့အတြက္လည္း ထြက္ေျပးၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ ပိုမ်ားလာလို႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြ စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲ ျဖစ္ေန ရတယ္လို႔လည္း ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
KIA ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ လိုင္ဇာ တ၀ိုက္မွာ တနဂၤေႏြေန႔ တရက္တည္းမွာတင္ တိုက္ပြဲေပါင္း ေျခာက္ ႀကိမ္ေလာက္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ KIA ဗဟို ဌာနခ်ဳပ္ေဟာင္း ရွိရာ ပါေဂ်ာင္ေဒသနဲ႔ လိုင္ဇာေဒသ ၾကားက နားေပါ့လို႔ေခၚတဲ့ အစိုးရတပ္စခန္းမွာ ေလေၾကာင္းအကူအညီနဲ႔ တပ္အင္အား ျဖည့္တင္းတာေတြ ျမန္မာတပ္ေတြဘက္က လုပ္ခဲ့ၿပီး KIA ဌာနခ်ဳပ္ကို ပစ္မွတ္ထား ထုိးစစ္ဆင္ဖို႔ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ KIO ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလာနန္ က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အျဖစ္မ်ားတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ နဲ႔ နီးတဲ့ ေဒသတ၀ိုက္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီမွာ အျဖစ္မ်ား တယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ နီးသထက္နီးေအာင္ စစ္ဆင္ေရး လုပ္တာမ်ိဳး၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ ထန္းကုန္းေတြကို ထိုးစစ္လုပ္ သိမ္းပိုက္တာမ်ိဳး ပံုမွန္ လုပ္ေနၾကတယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေလေၾကာင္းအကူနဲ႔ သူတို႔ တပ္အင္အား ခ်ေပးတာမ်ိဳး လက္နက္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ေတြကို ေလေၾကာင္းအကူနဲ႔ ပို႔ေပးတာမ်ိဳး လုပ္ေနၾကတယ္ခင္ဗ်။ သိသာထင္ရွားတာက ဘာလဲဆုိေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ အခု တုိက္ပြဲေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ ကို အဓိက ဦးတည္ေနတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ခန္႔မွန္းေျပာဆုိလို႔ရတယ္ခင္ဗ်။ တုိက္ပြဲေတြမွာလည္း သူတို႔က လက္နက္ႀကီးေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ အသံုးျပဳတာ မ်ားလာတယ္။ အရင္ကထက္ လက္နက္ႀကီးေတြကို သူတို႔ အင္နဲ႔အားနဲ႔ျဖည့္ၿပီးေတာ့ ပစ္ခတ္တာမ်ိဳး၊ KIO တပ္စခန္းေတြရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းမိတဲ ့ေနရာတုိင္းကို သူတို႔ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ပစ္ခတ္တာမ်ိဳး ဒီလိုမ်ိဳး ဆက္တိုက္ လုပ္လာတယ္။ ဒါေတြက ထူးျခားခ်က္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္ခင္ဗ်။”
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္ကေတာ့ လက္ရွိ တုိက္ပြဲေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစံုတရာ ေျပာဆုိတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ ေတြအၾကား တုိက္ပြဲေတြဟာ ကခ်င္ ေဒသအႏွံ႔မွာ ျဖစ္ပြား ေနတာ ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္အေရအတြက္ဟာလည္း အခုဆိုရင္ ရွစ္ေသာင္း ေလာက္ ရွိသြားၿပီလို႔ ကခ်င္ဒုကၡသည္အေရး ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီတိုက္ပြဲအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြလည္း ဆိုးဆုိးရြားရြား ျဖစ္ေပၚေနၿပီး - ေဒသခံေတြအေနနဲ႔ ထြက္ေျပးရင္း ေသဆံုး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူေတြ ရွိေနတယ္လို႔ NDF အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ကုိယ္စားလွယ္ ေလာင္း ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ က ေျပာပါတယ္။
“ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီးေနာက္ပိုင္းေလာက္ကတည္းက အေျခအေနေတြက ဆုိးလာတယ္။ အမ်ားဆံုး တုိက္ပြဲျဖစ္တာက ဗန္းေမာ္ ဘက္မွာပါ။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ တခုလံုး ဆုိရင္ ရွစ္ေသာင္း ေလာက္ရွိေတာ့မယ္။ ဒုကၡသည္ေတြက အခု ဗန္းေမာ္ ဘက္ရယ္၊ လိုင္ဇာဘက္ရယ္၊ ကန္ပိုင္တီတို႔ ဘက္မွာ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ ဒီလို တုိက္ပြဲျဖစ္တဲ့ၾကားမွာ တခ်ိဳ႕ေတြက ေသနတ္မွန္ တာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ဗံုးစေတြထိလို႔ ေသတာေတြရွိတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရဲ႕ အဓိက စားသံုးကုန္နဲ႔ လူသံုးကုန္ပစၥည္း ပို႔ေဆာင္ရာ တ႐ုတ္ နယ္စပ္ ကန္ပိုင္တီ ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္း ကိုလည္း KIA ဘက္ကေန မနက္ျဖန္ အဂၤါေန႔ကစၿပီး ပိတ္ပစ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အတည္မျပဳႏုိင္ေသးတဲ့ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနတာပါ။ ဒီသတင္းေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ ခရီးသည္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီကေန႔ တနလၤာေန႔ကစၿပီး မသြားၾကေတာ့ဘူးလို႔ ေဒသခံတခ်ိဳ႕က ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းနဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီး KIO ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလာနန္ကို ေမးၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ KIA အေနနဲ႔ အရပ္သားေတြ အသံုးျပဳတဲ့လမ္းေတြကို ပိတ္ပင္တာမ်ိဳး မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့ၿပီး ဒီေဒသေတြမွာ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အရပ္သားေတြအေနနဲ႔ သတိထားၾကဖို႔ကိုလည္း ေျပာဆုိထားတာရွိတယ္လို႔ ဗြီအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္ေတြအၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျပန္စခဲ့တာ ၂၀၁၁ ဇြန္လကုန္ေလာက္ကတည္းကပါ။ အဲ့ဒီလို တိုက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း KIA ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဟာ ျပည္နယ္ အဆင့္အေနနဲ႔ ႏွစ္ခါ၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အေနနဲ႔ သံုးခါ ေတြ႔ဆံုခဲ့ ၾကၿပီးျဖစ္ေပမဲ့ အခုထိေတာ့ ေျပလည္မႈ မရရွိၾကေသးပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစစ္တပ္ေတြဘက္က အခုလို တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ၿပီး တုိက္ပြဲေတြ ပိုမို ျပင္းထန္လာတဲ့အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ ေအာင္ျမင္ႏုိင္မယ့္ အလားအလားအေပၚ KIO ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးလာနန္ ကေတာ့
“တိုက္ပြဲေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔အတြက္ကေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ေတြကေတာ့ လုပ္ရမွာပဲခင္ဗ်။ အဲ့ကိစၥကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာလည္း ေတာင္းဆုိ ထားတဲ့အခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ အခု ကခ်င္ေဒသမွာ ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ တပ္ေတြ ျပန္႐ုတ္သိမ္း ဖို႔ရယ္၊ ျပႆနာေတြျဖစ္ပြားႏုိင္တဲ့ ေဒသမွာရွိတဲ့ တပ္ေတြ အေနအထားကို ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အေၾကအလည္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွပဲ ေျဖရွင္းေပးဖို႔၊ အဲ့ဒီအခ်က္ေတြကို ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ လုပ္ရမယ္။ အဲ့ဒီအခ်က္ေတြ လုပ္ၿပီးတဲ့ အခါမွ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကမယ္။ လက္မွတ္ေရးထုိးတဲ့အခါမွာလည္း အခိုင္အမာ ျဖစ္ေစဖို႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ေစာင့္ၾကပ္မႈေအာက္မွာ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကမယ္ဆိုတဲ့ အဓိက အခ်က္ ႏွစ္ ခ်က္ပါပဲခင္ဗ်။ အဲ့ဒီအခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြက အခုထက္ထိ တုန္႔ျပန္မႈေတာ့ မရွိေသးဘူးခင္ဗ်။ သူတို႔သာ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာေပးမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈဟာ အရွိန္အဟုန္ နဲ႔ အေကာင္းဘက္ကို ေျပာင္းလဲသြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဘက္ကေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးဖို႔ကိုပဲ ေျပာဆုိေနၾကေတာ့ အဲ့ဒီမွာ ဘယ္လိုမွ ညိႇလို႔မရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ေပၚလာတယ္ခင္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြကေတာ့ အျပဳသေဘာဆန္တဲ့ ရလဒ္ တခုမွ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။”
KIO ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလာနန္ ျဖစ္ပါတယ္။ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ၁၇ ႏွစ္ၾကာ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပ်က္သြားခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ၁၁ လနီးပါး ရွိသြားခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတုိက္ပြဲေတြအတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ေတြ ဘက္ကေန ေဒသခံ အရပ္သားေတြကို အဓမၼ တပ္ေပၚတာ ဆြဲတာ၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ ေတြ နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ မုဒိမ္းက်င့္မႈ စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ကခ်င္ ဒုကၡသည္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေျပာဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအစိုးရ သတင္းစာေတြထဲမွာေတာ့  KIA တပ္ေတြက လမ္း တံတားေတြကို မုိင္းခြဲ ဖ်က္ဆီးတာ၊ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းတာေတြ ရွိတယ္ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပေရးသားေနတာေၾကာင့္ KIA နဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရႏုိင္ဖို႔အေနအထားဟာ မေရရာလွေသးဘူးလို႔ ျမန္မာ့အေရး သံုးသပ္သူေတြက ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။